Πληροφορική: Τρόπος ζωής και λήψης αποφάσεων

Του Εμμανουήλ Γιαννακουδάκη
Καθηγητή Πληροφορικής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Απόφαση είναι η επιλογή μεταξύ δύο ή περισσοτέρων εναλλακτικών επιλογών. Σύμφωνα με αυτό τον ορισμό, η "λήψη απόφασης" είναι η διαδικασία επιλογής μεταξύ δύο ή περισσότερων εναλλακτικών λύσεων. Τα πάντα στη ζωή σχετίζονται και καθορίζονται από τη Λήψη Αποφάσεων. Καθημερινά ο άνθρωπος λαμβάνει περίπου πενήντα αποφάσεις, οι οποίες έχουν καθοριστική σημασία για το μέλλον του, την εξελικτική του πορεία και την επίλυση των προβλημάτων του. Η επιλογή εναλλακτικών λύσεων είναι αναγκαία, εξαιτίας της απόστασης που παρατηρείται μεταξύ μιας πραγματικής και μιας επιθυμητής κατάστασης, καθώς και των διαφόρων καταστάσεων, που μπορούν να προκύψουν από την επιλογή της μιας ή της άλλης λύσης. Η απόσταση μπορεί να είναι ένα πρόβλημα ή μια ευκαιρία για την οποία θα πρέπει να ληφθεί σχετική απόφαση. Οι εναλλακτικές λύσεις αναφέρονται στον τρόπο, την πορεία, τις ενέργειες, τα μέσα, το χρόνο κτλ., με τα οποία η υπάρχουσα κατάσταση θα οδηγηθεί προς την επιθυμητή ή τη μη επιθυμητή κατάσταση που θα γίνει πραγματικότητα.




Η αναγκαιότητα των αποφάσεων και η σπουδαιότητα της Λήψης Αποφάσεων για την προσωπική ζωή κάθε ανθρώπου είναι προφανής. Η λήψη σωστών αποφάσεων δεν είναι απλή και εύκολη διανοητική λειτουργία. Αρχικά, πρέπει να γίνει η Αναγνώριση του προβλήματος και η Παραδοχή ότι απαιτείται μια λύση/απόφαση από το άτομο. Το επόμενο στάδιο αφορά την Ανάλυση των δεδομένων και την Εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων. Τέλος, η Ποσοτικοποίηση των εναλλακτικών λύσεων και η Πρόβλεψη των πιθανοτήτων επιτυχίας, προηγούνται του βήματος της Λήψης Απόφασης.

Για να είναι δυνατή η επιλογή της καλύτερης λύσης απαραίτητη είναι η αξιολόγηση όλων των εναλλακτικών τρόπων δράσης. Κάποια στοιχεία της ορθολογικής διαδικασίας της αξιολόγησης είναι η δυνατότητα της εφαρμογής της λύσης, ο προσδιορισμός των ωφελειών και του κόστους (οικονομικού ή ψυχικού) και ο προσδιορισμός των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων κάθε εναλλακτικής λύσης σε σύγκριση με τις άλλες, έχοντας πάντα ως σημείο αναφοράς τους αρχικούς στόχους του ατόμου.

Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι κάθε απόφαση απαιτεί το συνδυασμό ενός μεγάλου αριθμού πληροφοριών, γνώσεων, χαρακτηριστικών προσωπικότητας και ικανοτήτων. Επιπλέον, δύναται να διαταράξει ισορροπίες, προκαλώντας μικρές ή μεγάλες συγκρούσεις και οδηγεί σε αποτελέσματα τα οποία μπορούν να προσδιοριστούν μόνο με μικρή συνήθως πιθανότητα. Σε κάθε περίπτωση, η διανοητική διαδικασία λήψης απόφασης συνδέεται άρρηκτα με την αλγοριθμική σκέψη, που αντιπροσωπεύεται από τη δομή If…Then… / Else…End If. Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να εξοικειώνεται ο εκπαιδευόμενος με αυτόν τον επιστημονικά εδραιωμένο τρόπο σκέψης που με τον καιρό γίνεται τρόπος ζωής. Επιστημονική προσέγγιση απαιτεί η κάθε μας απόφαση. Είτε αυτό αφορά τον τρόπο μελέτης των κεφαλαίων ενός βιβλίου είτε την επιλογή Σχολών στο Μηχανογραφικό Δελτίο είτε το ποια πορεία θα ακολουθήσει κανείς για να φτάσει από ένα σημείο σε άλλο.

Τον αλγοριθμικό τρόπο σκέψης και συλλήβδην όλα τα παραπάνω τα καλλιεργεί και τα μελετά η επιστήμη της Πληροφορικής που μαζί με την επιστήμη των Μαθηματικών αποτελούν τους δύο ακρογωνιαίους λίθους της Επιστημονικής και Ερευνητικής Σκέψης. Ιδιαίτερα η τεχνολογία της Πληροφορικής και η εφαρμογή αυτής επηρεάζουν άμεσα την καθημερινή μας ζωή, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η καθημερινότητά μας καθίσταται δυσλειτουργική χωρίς την Τεχνολογία και την Πληροφορική. Η σπουδαιότητα του θέματος έχει αναδειχθεί από την British Computer Society και συνέβαλε στο να οριστεί το μάθημα της Πληροφορικής υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες τόσο στην Α΄Βάθμια όσο και στη Β΄βάθμια Εκπαίδευση. Και ενώ στη χώρα μας είχε ενταχθεί το μάθημα της Πληροφορικής στα Γυμνάσια και Λύκεια, ξαφνικά και αναιτιολόγητα το Υπουργείο Παιδείας το υποβαθμίζει στα Δημόσια Σχολεία.

Ένας από τους σκοπούς που αναφέρεται στο σχέδιο νόμου στο Άρθρο 1 παρ.2θ είναι κατά λέξη «η καλλιέργεια της ικανότητας κάθε ατόμου για κριτική προσέγγιση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών». Πώς, λοιπόν, θα επιτευχθεί ο στόχος αυτός εάν καταργηθεί το μάθημα της Πληροφορικής;

Στον πρόλογο του βιβλίου του μαθήματος «Ανάπτυξη εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον» αναφέρεται: «Το μάθημα Ανάπτυξη εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον έχει σαν γενικό σκοπό οι μαθητές να αναπτύξουν αναλυτική και συνθετική σκέψη, να αποκτήσουν ικανότητες μεθοδολογικού χαρακτήρα για να μπορούν να επιλύσουν προβλήματα». Επίσης, στο πρώτο μέρος (Κεφ. 1-5) το μάθημα αναφέρεται «στην Ανάλυση προβλήματος και Σχεδίαση Αλγορίθμου, όπου έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αλγοριθμικής προσέγγισης των προβλημάτων για επίλυση».

Οφείλουν να κατονομαστούν οι Σύμβουλοι του Υπουργού και να λογοδοτήσει και ο ίδιος, που οπισθοδρομεί τη χώρα σε εποχές που δεν ήταν κατανοητός ο ρόλος της Πληροφορικής στην τεχνολογική ανάπτυξη μιας χώρας. Και μάλιστα μιας χώρας που δεν ήταν ποτέ προσανατολισμένη τεχνολογικά και οφείλει να κάνει μεγάλα βήματα, ώστε να φτάσει την ανάπτυξη των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών.

Η κατάργηση ή ακόμη και υποβάθμιση της διδασκαλίας μαθημάτων Πληροφορικής δεν συνάδει με την παγκόσμια, σύγχρονη τάση για καλλιέργεια δεξιοτήτων υπολογιστικής / αλγοριθμικής σκέψης και επιστρέφει βίαια τη χώρα σε εποχές αμάθειας και λειτουργικού αναλφαβητισμού. Μήπως τελικά τα Φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα η ΟΕΦΕ είναι οι φορείς που θα δώσουν τη λύση στο πρόβλημα που επισημαίνω;

Πηγή: ΟΕΦΕ